Mustafa Çevik
ÇOK İSTEYEN HEP FAKİRDİR
Öyle diyor Lucius Annaeus Seneca. “Aza sahip olan değil, çok isteyen fakirdir.”
Greory Penelman isimli matematikçinin hikayesini mutlaka okumak gerek. Pionchare Sanı'sı olarak bilinen matematik problemini 500 sayfalık bir izah ile çözünce milyon dolarlık ödülü hak etti.
Ama kendisine para ödülü takdim edildiğinde “paraya ihtiyacım” yok diyerek geri çevirdi.
Para için her şeyi satabilecek nesiller için bunu anlamak mümkün değil elbette. Ama ulusların zenginliği daha çok para kazanmak için çırpınanların değil parayı ciddiye almayan idealistlerin omuzunda gerçekleşir.
Yani paraya tapanların değil onu ayağının altına alanların sayesinde.
**
İktisatçılar ekonominin tanımını şöyle yapar: “Sınırlı dünya kaynaklarıyla sınırsız insan ihtiyaçlarını karşılama bilimidir.”
Peki insan ihtiyaçları sınırsız mıdır? Kanaat diye bir şey yok mudur?
Akıl sahibi olmayan canlılarda hiç ölmeyecekmiş gibi mal biriktirme ve hırs yokken akıl sahibi varlık olan insan hırs ve tutku ile körleşir.
Dengeli, kanaatkar ve dünya ile mantıklı ilişki geliştirmek insandan beklenirdi.
İhtiyaçları sınırlı olduğu halde sürekli yeni ihtiyaçların varlığı pompalanır.
Sürekli açmış gibi, sürekli parasızmış gibi, sürekli eşyanın yenisine, daha yenisine muhtaçmış gibi.
**
Ne kadar para o kadar masraf demektir. Ne kadar servet o kadar dert demektir.
Puşkin'in dediği gibi birine emredenler ve birinden emir alanlar özgür olamazlar. Onlar hep fakirdir. Onlar hep mahkûmdur. Onlar hep kaygılıdır. Hep tavizkardır.
Sırtında kıymetli yük taşıyorsan karşılaştığın, haksızlığa, hukuksuzluğa, hakarete, saldırıya kulak tıkarsın.
Çünkü muhatap olunca sırtındaki yükü riske etmiş olursun. O yüzden hayattaki yükü ağırlaştırmak yerine hareketimizi engelleyecek kadar biriktirmemek lazım.
Bu yük ister mal mülk, ister makam mevki ve isterse fazla kilolar olsun. Biriktirmek çoğu zaman zararlıdır. Kaygı kaynağıdır. Vesselam.
