DİYANET DİNİ OTORİTE MİDİR?
12.01.2016 00:00
Milat Gazetesi
Mustafa Çevik
Milat
Önce şunu belirtelim. İslam dinini diğer dinlerden ayırın en temel fark bir ruhban sınıfı veya konsüle sahip olmamasıdır.
Ne demek bu? Yani dini konularda herkesi mutlak olarak bağlayan yetkisi tartışılmayan kişi (ruhban) veya kurum (konsül) yoktur.
Örnek verelim: Hıristiyanlıkta konsül toplanıp hangi İncilin sahte hangisinin sahih olduğuna karar verebilir. Ve bunu kimse tartışamaz, tartışmamıştır. Kanıtı İznik Konsülüdür. Çünkü bu kararı verirken İsa Mesih’in ruhu onlarla birlikteydi ve hata yapmış olamazlardı.
İşte bu İslam dininde yoktur. Yani birileri çıkıp falan kitap veya görüş “sahih İslam’dır” diyebilir. Ama o görüş nihai görüş değildir. Mesela Sünnilik geleneğinde en sahih hadis kitabı Sahih-i Buhari’dir. Ama bunu Şiilikdünyası kabul etmez. Örnekleri çoğaltılabilir bunun.
Merkezi otoritenin varlığı demek Rabbin yeryüzüne indirilmesi anlamına gelir bir anlamda. Bu da tevhid dini yozlaştıracak ve politeizme/şirke sürükleyecek yollardan biridir.
Ama kendini merkezi otorite yerine koyan kişi, grup ve kurumlar hep olmuştur. Bütün dinlerde olmuştur.
Kutsal metin dışında merkezi otorite kabul edenler ve üretenler bir süre sonra kendi “mümin kardeşiyle” savaşmaya ve çekişmeye başlamıştır. Hıristiyanlık dünyasındaki Papa karşıtı isyanların nedeni otorite itirazlarıdır.
Bu saptamayı yaptıktan sonra Diyanet İşleri Başkanlığı’na dair sorumuza dönelim?
Diyanet dini otorite midir?
Yani mesela Diyanet Nitekim Din İşleri Yüksek Kurulu Bilgilendirme Platformu aracılığıyla dini konularda bir görüş ortaya koyduğunda o görüşe bir sıradan mü’min veya ilim sahibi bir mü’min itiraz edemez denilebilir mi? Hayır. Kimse böyle bir iddiada bulunamaz.
Diyanetin görüşü de gücünü Diyanet’ten değil ancak düşüncesinin dayandığı gerekçelerinin ve delillerin gücünden alabilir.
Yani dini konuda Diyanet herhangi bir kişiden farklı bir otorite posizyonuna sahip değildir.
Peki resmi otorite midir Diyanet? Yani din konusunda verdiği fetvanın vatandaş üzerinde bir dayatıcılığı veya etkisi var mıdır? Örneğin yasa veya yönetmelik değerinde bir bağlayıcılığı var mıdır?
Elbette hayır. Hele ki laik devlet yapısıyla birlikte düşünülünce bu daha da sıkıntılı bir durum olur.
Peki diyanet nedir? Kim adına ne kadar konuşabilir?
Diyanet sadece bir rehber kuruluştur. Din konusunda iyi niyetle insanları aydınlatmaya çalışır. Hata yapar isabet eder. Fetvayı soran ister kabul edip amel eder ister kabul etmez.
Dolayısıyla Diyanet kurumunu yanlış fetva verdi diye, laikliğe aykırı görüş belirtti diye vs. gerekçelerle kurumu hedefe koymak, eğer art niyet değil ise, “aşırı anlam yüklemekten” ileri gelmektedir.
Son günlerde flört ve cinsellik konularıyla ilgili fetvaları tartışma ve tepkiye neden olunca eli ayağı dolaştı Diyanet kurumunun.
Diyanetin esas sıkıntısı kendisine gelen her soruya cevap vermek zorunda hissetmesidir. Kimisi deli saçması kimisi de art niyetli olan soruların ciddiye alınması Diyaneti kaçınılmaz olarak magazinleştirecektir.
Diyanetin kendine, vatandaşın da Diyanete “aşırı anlam yükleme”kten vaz geçmesi gerekir. Diyanet de ortaya koyduğu fetvanın nihai karar olmadığını bilmeli ve ona göre davranmalıdır. Böyle durumlarda gerektiğinde “hata yaptık” diyebilmelidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder